Teoría da evolución

Pensamento de Lamarck:

O primeiro científico moderno que elaborou unha teoría da evolución foi o francés Jean-Baptiste Lamarck (1744-1829). Como máis tarde faría Darwin, suxeriu que todas as especies, incluso a humana, proveñen doutras.

Lamarck interesábase polos organismos unicelulares e os invertebrados. As súas observacións inducírono a pensar que as especies se van facendo cada vez máis complexas a medida que evolucionan. De acordo coa súa hipótese, a evolución é produto de dúas forzas combinadas: as características adquiridas, que na súa opinión poden ser transmitidas de pais a fillos, e a existencia dun principio creador universal, que fai que as especies alcancen cada vez maior complexidade na súa evolución. En relación coa primeira desas forzas, Lamarck sostiña que os órganos dun individuo se robustecen ou se debilitan, segundo fágase uso asiduo deles ou non; pero ademais, cría que esas características dun individuo en particular poden ser transmitidas á súa descendencia. Xunto con ese motor da evolución existía un principio creador universal, que era o que, segundo Lamarck, levaba ás especies para alcanzar cada vez maior complexidade.

A teoría de Darwin:

O inglés Charles Darwin (1809-1882) realizou entre 1831 e 1836 unha longa viaxe de circunnavegación do mundo, a bordo da fragata oceanográfica Beagle. Como froito das súas observacións expúxose o interrogante de por que as especies animais e vexetais dan vida a maior número de individuos que os que finalmente sobreviven, e que a Terra podería sustentar. De alí, desenvolveu a súa idea de que a loita pola vida é unha competencia feroz na que só sobreviven os máis aptos.

A necesidade de supervivencia impón cambios, por presión dos competidores ou por modificacións no medio. Está claro que os que resulten mellor adaptados terán máis posibilidades de sobrevivir. Aquí, Darwin dirixiu a súa atención ás prácticas dos criadores de animais domésticos e os agricultores, que realizan cruzas entre exemplares de diferente orixe para obter descendencia con certas características como, por exemplo, a posibilidade de dispoñer de vacas que sexan mellores produtoras de leite. Na natureza, dixo, tamén se produce esta selección: os individuos que posúen determinadas características, máis adecuadas para unha situación específica ou un cambio no ambiente en que viven, alimentaranse mellor, vivirán máis tempo e terán máis descendencia. Chamou a leste proceso selección natural.

Adaptación das especies:

De acordo coa teoría de Darwin, as especies modifícanse pola selección natural, pero non segundo o proceso imaxinado por Lamarck: non é que a jirafa teña o pescozo inusitadamente longo porque se alimenta de follas e ramas de árbores, senón que a selección natural ha actuado, a través das xeracións, favorecendo aos individuos con pescozos máis longos. En tempos moi remotos, os antecesores das actuais jirafas eran animais de pescozo relativamente curto, coas habituais diferenzas mínimas entre distintos individuos. Ante a posibilidade de alimentarse con ramas, constituía certa vantaxe ter o pescozo un pouco máis longo do normal. Así, os animais con esas características vivían máis, comían mellor, se apareaban máis veces e transmitían á súa descendencia os seus principais características físicas, entre elas, a tendencia ao pescozo longo.