Para o conductismo o coñecemento é sempre unha interacción entre a nova información que se nos presenta e o que xa sabiamos, e aprender é construír modelos para interpretar a información que recibimos. Asúmese o papel esencial da aprendizaxe, como produto da experiencia, pero defende que esa aprendizaxe é sempre unha construción.
É interesante distinguir dous procesos de construción de coñecemento diferentes porque implican teorías da aprendizaxe distintas. Nun primeiro sentido, enténdese que hai construción de coñecemento cando o que se aprende débese non só á nova información presentada, senón tamén aos coñecementos previos dos aprendices. Os materiais de aprendizaxe son asimilados aos coñecementos previos dos alumnos É o que poderiamos chamar a construción estática de coñecemento, moi próxima ao que Piaget (1970) chamaba asimilación. A nova información asimílase ás estruturas de coñecemento xa existentes. Os coñecementos serán asimilados de forma distinta dependendo do interese, a motivación e os coñecementos previos.
Na construción dinámica, trátase de cambios cualitativos, de xerar solucións, de reestruturar as construcións internas e solucionar os desequilibrios. Cámbianse estruturas que requiren unha implicación activa, baseada na reflexión e a toma de conciencia por parte do aprendiz.
jueves, 21 de abril de 2016
O empirismo: as teorías da aprendizaxe por asociación
No extremo do péndulo oposto ao racionalismo sitúase o empirismo. É Aristóteles o que inicia a tradición empirista. Para el a orixe do coñecemento está na experiencia sensorial, que nos permite formar ideas a partir da asociación entre as imaxes proporcionadas polos sentidos. Cría que ao nacer somos como unha ?tabula rasa? e é a nosa experiencia a que vai creando impresións que constitúen o verdadeiro coñecemento.
Aprendemos mediante as leis da asociación que, segundo Aristóteles, eran a contigüidade, a similitude e o contraste. As leis da aprendizaxe asociativa hanse reformulado e precisado polos filósofos empiristas británicos Locke e Hume e sobre todo polo conductismo. A concepción da aprendizaxe como un proceso asociativo ha perdurado ata os nosos días, esta concepción vese na chamada ?teoría da copia? (Lehy e Harris, 1985), segundo a cal o coñecemento aprendido é unha copia da estrutura real do mundo. De feito o conductismo, pode entenderse como un asociacionismo conductual, no que o que se asocian son estímulos e respostas, sendo os mecanismos asociativos, segundo os autores, a contigüidade, a repetición, a continxencia? Actualmente, o conductismo atópase nunha franca recesión, desprazada en boa medida pola psicoloxía cognitiva.
Hai dous principios básicos nos diversos modelos conductistas que constitúen as teorías da aprendizaxe por asociación:
-O principio de correspondencia que asume que todo o que facemos e coñecemos é un fiel reflexo da estrutura da realidade. Segundo Skinner (1968), unha boa gradación de obxectos e tarefas, apoiado en certas técnicas de aprendizaxe específicas e acompañadas dun programa de reforzos adecuado conducirá a unha aprendizaxe eficaz de calquera índole.
-O principio de equidade, que afirma que os procesos de aprendizaxe son universais, son os mesmos en todas as tarefas, en todas as persoas e mesmo en todas as especies.
Estes dous principios foron contundentemente refutados; non todo aprendizaxe é produto dunha copia, e non todas as persoas e todas as especies aprenden o mesmo de igual modo.
Aprendemos mediante as leis da asociación que, segundo Aristóteles, eran a contigüidade, a similitude e o contraste. As leis da aprendizaxe asociativa hanse reformulado e precisado polos filósofos empiristas británicos Locke e Hume e sobre todo polo conductismo. A concepción da aprendizaxe como un proceso asociativo ha perdurado ata os nosos días, esta concepción vese na chamada ?teoría da copia? (Lehy e Harris, 1985), segundo a cal o coñecemento aprendido é unha copia da estrutura real do mundo. De feito o conductismo, pode entenderse como un asociacionismo conductual, no que o que se asocian son estímulos e respostas, sendo os mecanismos asociativos, segundo os autores, a contigüidade, a repetición, a continxencia? Actualmente, o conductismo atópase nunha franca recesión, desprazada en boa medida pola psicoloxía cognitiva.
Hai dous principios básicos nos diversos modelos conductistas que constitúen as teorías da aprendizaxe por asociación:
-O principio de correspondencia que asume que todo o que facemos e coñecemos é un fiel reflexo da estrutura da realidade. Segundo Skinner (1968), unha boa gradación de obxectos e tarefas, apoiado en certas técnicas de aprendizaxe específicas e acompañadas dun programa de reforzos adecuado conducirá a unha aprendizaxe eficaz de calquera índole.
-O principio de equidade, que afirma que os procesos de aprendizaxe son universais, son os mesmos en todas as tarefas, en todas as persoas e mesmo en todas as especies.
Estes dous principios foron contundentemente refutados; non todo aprendizaxe é produto dunha copia, e non todas as persoas e todas as especies aprenden o mesmo de igual modo.
O racionalismo ou a irrelevancia da aprendizaxe
A primeira teoría elaborada sobre a aprendizaxe da que temos noticia debémoslla a Platón, quen no século IV a. C. escribiu ?A Republica? e na que expón o mito da caverna, na que afirmaba que a aprendizaxe tiña unha función moi limitada; en realidade, non aprendemos nada realmente novo, o único que facemos é reflexionar, usar a razón, para descubrir eses coñecementos innatos que xacen dentro de nós.
Con todo a idea dunha aprendizaxe baseada na reflexión e toma de conciencia sobre o propio coñecemento vai ser retomada desde supostos constructivistas, asumindo a natureza cambiante dese coñecemento. As posicións contemporáneas en psicoloxía como as de Chomsky (1980) ou Fodor (1983) veñen insistir na irrelevancia da aprendizaxe como proceso psicolóxico.
Con todo a idea dunha aprendizaxe baseada na reflexión e toma de conciencia sobre o propio coñecemento vai ser retomada desde supostos constructivistas, asumindo a natureza cambiante dese coñecemento. As posicións contemporáneas en psicoloxía como as de Chomsky (1980) ou Fodor (1983) veñen insistir na irrelevancia da aprendizaxe como proceso psicolóxico.
O propio Piaget (1979), un dos pais do constructivismo en psicoloxía, considera a evolución do coñecemento científico ao longo da historia como unha refutación do paradoxo de Fodor segundo a cal só aprendemos o que xa sabemos. Á vista dun bo número de investigacións psicolóxicas negan esta idea ao mostrar o potencial de aprendizaxe da especie humana, capaz de xerar e adquirir moitos coñecementos e destrezas novos, que dificilmente poderían estar programados nos nosos xenes. Boa parte desas investigacións proceden dun enfoque que sitúa a aprendizaxe no centro das súas formulacións teóricas: é a tradición empirista.
jueves, 17 de marzo de 2016
Máis Etica
O ser humano non obra de maneira inconsciente, senón deliberadamente. As teorías éticas permítenlle fundamentar racionalmente unha moral que logo haberá de aplicar na vida pública.
Ética e moral
O termo ética provén da palabra grega ethos, que orixinariamente significaba ?morada?, ?lugar onde se vive?, e que terminou por aludir ao ?carácter ou modo de ser? peculiar e adquirido de alguén; o costume (mos-moris: moral). A ética ten unha íntima relación coa moral, tanto que, mesmo, ambos os ámbitos confúndense con bastante frecuencia. A moral é un conxunto de valores, principios, normas de conduta, prohibicións etc., dun colectivo, que constitúe un sistema coherente dentro dunha determinada época histórica e que serve como modelo ideal de boa conduta, socialmente aceptada e establecida.
A ética, con todo, non prescribe ningunha norma ou conduta; non manda nin suxire directamente que debemos facer. O seu labor, aínda que pertence ao ámbito do praxe, é mediato, non inmediato, e consiste en aclarar que é o moral, como se fundamenta racionalmente unha moral e como se ha de aplicar esta posteriormente aos distintos ámbitos da vida social. A ética constitúe unha reflexión sobre o feito moral, que busca as razóns que xustifican a utilización dun sistema moral ou outro. Por tanto, poderiamos definir a ética como aquela parte da filosofía que ha de dar conta do fenómeno moral en xeral.
A ética do discurso non pretende só fundamentar racional e dialógicamente o moral, senón que busca tamén a súa aplicación na vida cotiá. Así, actualmente, atopamos a «ética aplicada» a moi diversos ámbitos do social: bioética ou ética médica, xenética, ética da ciencia e a tecnoloxía, ética económica, ética da empresa, ética da información, ética ecolóxica. Todas elas atópanse hoxe nun continuo proceso de fundamentación e reelaboración, debido a que os valores propios de cada actividade e a actividade mesma non están pechados senón que se desenvolven progresivamente
A ética no ámbito grego
Sócrates e despois Platón reflexionaron sobre a posibilidade de atopar un criterio racional co que distinguir a verdadeira virtude (areté, excelencia) da súa mera aparencia. O intelectualismo moral ao que chegaron por distintos camiños estes dous filósofos gregos afirmaba que só coñecendo que é o ben, que é a virtude e como se define cada unha delas poderíase chegar a ser bo na vida práctica. Só o ignorante pode obrar mal.
Esta postura foi duramente criticada por Aristóteles, o primeiro autor que elaborou un tratado Sistemático de ética, nas súas obras Ética a Nicómaco e Ética a Eudemo. Para o estagirita, o coñecemento acerca de que é o ben ou a virtude non garante en absoluto que o individuo sexa bo e virtuoso na vida ordinaria. Unicamente a través do exercicio e a práctica das virtudes poderán converterse estas en un hábito da conduta. O teleólogismo aristotélico aplicarase tamén ao ámbito da praxe: todo na natureza tende a un fin. Agora ben, o fin e máximo ben do home, que ha de ser desexado en por si e non como medio para outra cousa, é a felicidade (eudaimonía), que consistirá no cumprimento de nosa propia esencia mediante a realización das actividades que nos son propias: a contemplación, o exercicio da intelixencia teórica. A ética aristotélica denomínase eudemonista, porque está dirixida á consecución da felicidade.
Na época helenística aparece outro tipo de sistematización ética na que a felicidade se adquire a través do pracer. Para Epicuro este pracer consiste na ausencia de dor, polo que a súa ética hedonista propoñerá un sabio cálculo entre os praceres que nos permitan alcanzar o máximo de satisfacción e o mínimo de sufrimento.
Da Idade Media ao século XVII
Na Idade Media as teorías éticas buscan unha conciliación coa doutrina moral cristiá. Tomás de Aquino leva a cabo tal harmonización sobre a base da ética aristotélica, dando lugar a un eudemonismo no que o máximo ben (felicidade) identifícase con Deus. É El quen dá a lei eterna e establece os contidos da verdadeira moral como unha lei natural nos homes. A lei natural contén principios normativos, que se achan en nós como inclinacións naturais (hábitos) e dos cales o primeiro é ha de facerse o ben e evitarse o mal.
O xiro que experimentou a filosofía nos séculos XVI e XVII , ao centrar o seu interese no interior do suxeito, tinguirá toda a reflexión ética. Agora a pregunta polo ser deixa paso á pregunta pola propia conciencia, lugar desde o cal accedemos ao real. En contraposición ao racionalismo, o empirista Hume creu imposible establecer ningún xuízo moral a través da razón. Esta facultade móstrase incapaz de xulgar a bondade ou maldade das accións humanas. A moral baséase e orixínase nunha emoción ou sentimento de aprobación ou desaprobación que experimentamos ao realizar unha acción, dependendo da utilidade que teña para a sociedade en xeral e non só para o individuo. O emotivísimo ético de Hume denunciou o que el chamou «falacia naturalista», isto é, o derivar ilicitamente do «ser» o «deber ser». O seu utilitarismo, que busca realizar a máxima felicidade para o maior número de persoas será amplamente desenvolvido no século XVIII, e XIX por autores como J. Bentham, J. S. Mill e Herry Sigdwick, e no XX por Urmson, Srnarty e as denominadas «teorías económicas da democracia».
A ética kantiana
As éticas que vimos ata agora son heterónomas, é dicir, a obrigación moral impónsenos como algo proveniente do exterior (Divos) ou de nosa prol pía natureza (esencia), non elixida por nós. Tamén poden ser cualificadas como éticas materiais, posto que establecen un contido da acción moral que se explícita en forma de imperativos hipotéticos do tipo: se queres X, debes facer E, onde X representa o ben, fin ou valor determinado (a felicidade, o pracer, Deus) que está na base da moralidade.
Kant dará un «xiro copernicano» á reflexión sobre a ética, que deixará ser material e heterónoma para converterse nunha ética formal e autónoma. Na súa Crítica da razón práctica, o filósofo alemán parte dun Faktum moral, que é un feito de razón: todos temos conciencia de certos mandatos que experimentamos como incondicionados ou como imperativos categóricos, que revisten a forma: debes facer X, Este imperativo é unha lei universal a priori da razón práctica, que non manda facer nada concreto nin prescribe ningunha acción: non nos di que debemos facer (ética material), senón como debemos obrar (ética formal), para que o noso comportamento poida ser universalizable converterse en lei para todo ser, racional. A ética formal kantiana busca a súa xustificación na propia humanidade do suxeito ao que obriga, excluíndo toda condición.
A formulación de imperativo categórico como criterio para saber se unha acción é moral ou non é como segue: obra só segundo a máxima tal que poidas querer ao mesmo tempo que se converta en lei universal. Só obrando baixo tal imperativo a nosa vontade será autónoma, isto é, determinarase a si mesma para obrar, independentemente do dado ou do legal. A vontade identifícase así coa liberdade.
Vixencia da ética kantiana: as éticas formais
A ética kantiana influíu enormemente en todas as teorías éticas posteriores, podéndose considerar como formais as éticas de Hare, o procedimentalismo dialógico de Kohlberg, Apel, Habermas ou Rawls.
Para o prescriptivismo de R. M. Hare, a moral utiliza unha linguaxe valorativo, cuxa característica fundamental é a prescrición de condutas que se fundamentan en razóns expresadas mediante unha linguaxe descritiva. Os enunciados morais han de ser universalizables, é dicir, calquera predicado moral ha de aplicarse a aquilo que posúa as mesmas características, e a razón que xustifica a obrigación da acción ha de obrigar tamén a todas aquelas persoas que se achen en circunstancias similares. A imparcialidade é o fundamento dos xuízos morais, aínda que para Hare só é esixible uníversalmente o xusto, non o bo.
O procedimentalismo ético non recomenda ningún contido moral concreto, senón que tenta descubrir os procedementos que permiten lexitimar todas aquelas normas que proveñen da vida cotiá. Como procedementos só serán válidos aqueles que manifesten a praxe racional desde unha perspectiva de igualdade e universalidade. Esta praxe racional é, con todo, dialógica, e ha de levar-lla cabo a través do diálogo entre todos os afectados polas devanditas normas.
Para Habermas, o criterio para saber se unha norma é correcta ha de fundarse en dous principios:
O principio de universalización, que reformula dialógicamente o imperativo kantiano da universalidade, exprésase así: Unha norma será válida cando todos os afectados por ela poidan aceptar libremente as consecuencias e efectos secundarios que se seguirían, previsiblemente, do seu cumprimento xeral para a satisfacción dos intereses de cada un.
O principio da ética do discurso formúlase nos seguinte termos:
Só poden pretender validez as normas que atopan (ou poderían atopar) aceptación por parte de todos os afectados, como participantes nun discurso práctico.
A racionalidade inherente ao diálogo é comunicativa e ha de satisfacer intereses universalizables.
Teoría Etica
· Qué é unha teoría ética
.
· Tipos
de teorías éticas
Estas teorías permiten xustificar as normas e os xuízos morais. As normas expresan obrigacións, os xuízos morais son xuízos de valor.
A estrutura gramatical dunha norma moral é Todos deben facer X; a forma do xuízo moral é X é bo.
As teorías éticas queren establecer principios que xustifiquen normas e xuízos deste estilo, pero o modo de xustificalos cambia dunhas teorías a outras.
A estrutura gramatical dunha norma moral é Todos deben facer X; a forma do xuízo moral é X é bo.
As teorías éticas queren establecer principios que xustifiquen normas e xuízos deste estilo, pero o modo de xustificalos cambia dunhas teorías a outras.
A Teorías
cognitivistas
Estas teorías afirman:
· que bo é unha cualidad de X
· que X é bo é unha oración descriptiva
· que una oración así aporta un novo conñecemento
acerca de X.
Éticas sustancialistas
Afirman que é imposible falar acerca da corrección das normas se non é sobre o transfondo dalgunha concepción compartida da vida boa.
Quen defende as posicións sustancialistas coinciden en concibir o moral como un ámbito no que o principal non é o discurso sobre as normas xustas, senón o dos fins, os bens e as virtudes comunitariamente vividos nun contexto vital concreto.
· Teorías
naturalistas.
Afirman que os términos morales equivalen a
propiedades naturales observables.
· Teorías
intuicionistas.
Afirman:
1) que os términos morales non son cualidades
naturales,
2) que os términos morales soamente poden ser
definidos mediante outros términos morais,
3) que polo menos un término moral será indefinible.
B Teorías
no cognitivistas
Negan os tres supostos das cognitivistas. Son o emotivismo e o prescriptivismo.
· Teorías teológicas
(materiales)
Tratan de determinar o fin da vida humana, aquilo que, se o conseguimos, faranos bos. Fundan o deber no ben que se ofrece á vontade para que o realice.
Éticas materiales
• Afirman que o criterio de moralidade para axuizar cando nos achamos ante accións ou normas morais, pode explicitarse mediante enunciados con contido, xa que estas éticas supoñen que hai un ben, un fin ou un valor determinado á base da moral.
• Xa sexa que se trate dun ben ontológico, teolóxico, psicolóxico ou sociolóxico, o primeiro que unha ética deste tipo debe emprender é a tarefa de descubrir o ben, fin ou valor supremo, definíndoos no seu contido. A partir diso é posible extraer criterios de moralidade con contido.
Éticas teleológicas
•
En principio, entenderíase por teoría teleolóxica
aquela para a cal a corrección ou incorrección das acciones está sempre
determinada pola sua tendencia a producir certas consecuencias que son
intrínsecamente boas ou malas.
•
Serían éticas teleolóxicas aquelas que se ocupan en
discernir qué é o ben no moral antes de determinar o deber, e consideran
como moralmente boa a maximización do ben no moral.
· Teorías
deontológicas (formales)
Tratan de determinar qué é o correcto.
Éticas formales
•
Non fan depender el bien moral de un contenido, sino
de la forma de unos mandatos. Aquellas normas que revistan una determinada
forma son las que deben ser realizadas, porque tienen la forma de la razón.
No caso de Kant, a forma racional das normas descubrese cando adoptamos a perspectiva da igualdade (nun mundo de
persoas empíricamente desiguais) e da universalidade (nun mundo de
individuos dotados de preferencias subxetivas).
Éticas deontológicas
Una teoría deontolóxica
consideraría que unha acción sería sempre intrínsecamente correcta ou incorrecta, foran cales foran as consecuencias.
•
Serían éticas deontolóxicas as que marcan o ámbito
do deber antes de ocuparse do ben e sólo consideran bo (o correcto) o
adecuado ao deber.
Éticas procedimentales
•
Se consideran, en xeneral, como heredeiras do formalismo kantiano, ainda que sustituyen algunas de sus ideas máis vulnerables ─a
conciencia individual é o lugar privilexiado da experiencia moral─ por
novos elementos teóricos que puideran salvar as dificultades a que debeu enfrentarse a ética de Kant.
• O procedemento buscado ha de expresar a racionalidade práctica no sentido kantiano, é dicir, o punto de vista dunha voluntade racional entendida como o que todos podrían querer.
•
Esto significa que aquelo que a razón propoña como moralmente obrigatorio
non pode identificarse só co o que de feito desexamos ou co o que
subxetivamente nos conven, senon máis ben co o que calquera persoa
desexaría se adoptase a perspectiva de igualdade e universalidade aludida
anteriormente.
jueves, 25 de febrero de 2016
David Hume
Naceu o 7 de maio de 1711 en Edimburgo, Lothian (Escocia) no seo dunha familia acomodada.
Con tan só doce anos ingresou na Universidade de Edimburgo.
De 1734 a 1737 expúxose os problemas da filosofía especulativa. Durante este período escribiu a súa obra máis importante, Tratado sobre a natureza humana (1739-1740). Escribiu ademais Ensaios morais e políticos (1741-1742). Non conseguiu o seu nomeamento para a facultade da Universidade de Edimburgo porque se lle consideraba un escéptico en asuntos relixiosos. Foi titor do enajenado marqués de Annandale e posteriormente auditor de guerra.
Hume sostén que todo coñecemento deriva en última instancia da experiencia sensible, sendo esta a única fonte de coñecemento. Os seus Ensaios filosóficos sobre o entendemento humano publicáronse en 1748. En canto á moral, sostén que a razón debe ser escrava dos sentimentos ou paixóns. Só as paixóns poden movernos; a razón debe estar ao seu servizo. As regras da moral e da xustiza teñen un carácter puramente convencional. Non existe unha necesidade racional que nos leve a respectar esas regras (a propiedade privada, a obediencia ás leis, o respecto ás promesas, etc.). Observar estas regras, así como outras convencións (e.g., as do a modestia e a castidade) é algo bo só pola utilidade social que traen. Se as condicións sociais fosen diferentes, esas normas non terían sentido.
En 1752 apareceron os seus Discursos políticos, e un ano despois, tras volver tentar unha cátedra na universidade, nomeáronlle titular da Biblioteca da avogacía da cidade. Escribiu por entón a súa obra de seis volumes Historia de Inglaterra, que apareceu por entregas desde 1754 ata 1762 e, ata 1765, desempeño o cargo de secretario do embaixador británico en París.
Coñeceu ao filósofo francés Jean-Jacques Rousseau, quen lle acompañou no seu regreso ao Reino Unido. Pasou a ser subsecretario de Estado en Londres (1767-1768), e despois retirouse a Edimburgo, onde permaneceu o resto da súa vida.
David Hume faleceu en Edimburgo o 25 de agosto de 1776.
A súa autobiografía foi publicada con carácter póstumo en 1777, así como Diálogos sobre a relixión natural (1779).
Con tan só doce anos ingresou na Universidade de Edimburgo.
De 1734 a 1737 expúxose os problemas da filosofía especulativa. Durante este período escribiu a súa obra máis importante, Tratado sobre a natureza humana (1739-1740). Escribiu ademais Ensaios morais e políticos (1741-1742). Non conseguiu o seu nomeamento para a facultade da Universidade de Edimburgo porque se lle consideraba un escéptico en asuntos relixiosos. Foi titor do enajenado marqués de Annandale e posteriormente auditor de guerra.
Hume sostén que todo coñecemento deriva en última instancia da experiencia sensible, sendo esta a única fonte de coñecemento. Os seus Ensaios filosóficos sobre o entendemento humano publicáronse en 1748. En canto á moral, sostén que a razón debe ser escrava dos sentimentos ou paixóns. Só as paixóns poden movernos; a razón debe estar ao seu servizo. As regras da moral e da xustiza teñen un carácter puramente convencional. Non existe unha necesidade racional que nos leve a respectar esas regras (a propiedade privada, a obediencia ás leis, o respecto ás promesas, etc.). Observar estas regras, así como outras convencións (e.g., as do a modestia e a castidade) é algo bo só pola utilidade social que traen. Se as condicións sociais fosen diferentes, esas normas non terían sentido.
En 1752 apareceron os seus Discursos políticos, e un ano despois, tras volver tentar unha cátedra na universidade, nomeáronlle titular da Biblioteca da avogacía da cidade. Escribiu por entón a súa obra de seis volumes Historia de Inglaterra, que apareceu por entregas desde 1754 ata 1762 e, ata 1765, desempeño o cargo de secretario do embaixador británico en París.
Coñeceu ao filósofo francés Jean-Jacques Rousseau, quen lle acompañou no seu regreso ao Reino Unido. Pasou a ser subsecretario de Estado en Londres (1767-1768), e despois retirouse a Edimburgo, onde permaneceu o resto da súa vida.
David Hume faleceu en Edimburgo o 25 de agosto de 1776.
A súa autobiografía foi publicada con carácter póstumo en 1777, así como Diálogos sobre a relixión natural (1779).
jueves, 18 de febrero de 2016
50 Teorías filofóficas intelectualmente estimulantes.
A obra titúlase 50 teorías filosóficas intelectualmente estimulantes, da autoría de Barry Loewer, da casa Editorial Art Blume; un libro, que a pesar do seu contido filosófico, proporciona un percorrido áxil e sinxelo en 160 páxinas.
O libro, está estruturado de forma sinxela, inclúe un prólogo, introdución. Dilucida como converterse en filósofo, aborda o relativo á linguaxe e a lóxica, así como o referente á ciencia e epistemoloxía; mente e metafísica, filosofía política, relixión; alude grandes momentos e a filosofía continental.
Esta é unha obra que propón un enfoque revolucionario para entender as escolas filosóficas máis importantes. Detállanse as ideas filosóficas máis complexas, utilizando non máis de dúas páxinas, 300 palabras e unha imaxe metafórica, todo nun só volume, proporciona a oportunidade de furgar nas mentes de destacados e importantes filósofos e con iso comprender conceptos complexos tales como o imperativo categórico de Kant Penso, logo existo, o existencialismo, o materialismo dialéctico? O método socrático? Seguramente escoitaron falar deles, sen saber o que significan. Se desexan coñecer o suficiente para poder participar nun debate informal ou sorprender con coñecementos filosóficos, sen dúbida, este libro é para vostedes.
Conciente ou inconcientemente, todos posuímos crenzas filosóficas. Á fin e ao cabo, as crenzas e as vidas daqueles que reflexionan sobre elas non están moi afastadas daqueles que non o fan.
A filosofía é divertida e nas páxinas desta obra atoparán as ideas máis cativadoras, enxeñosas e ata inquietantes, obxectivo primordial desta área do saber.
O libro, está estruturado de forma sinxela, inclúe un prólogo, introdución. Dilucida como converterse en filósofo, aborda o relativo á linguaxe e a lóxica, así como o referente á ciencia e epistemoloxía; mente e metafísica, filosofía política, relixión; alude grandes momentos e a filosofía continental.
Esta é unha obra que propón un enfoque revolucionario para entender as escolas filosóficas máis importantes. Detállanse as ideas filosóficas máis complexas, utilizando non máis de dúas páxinas, 300 palabras e unha imaxe metafórica, todo nun só volume, proporciona a oportunidade de furgar nas mentes de destacados e importantes filósofos e con iso comprender conceptos complexos tales como o imperativo categórico de Kant Penso, logo existo, o existencialismo, o materialismo dialéctico? O método socrático? Seguramente escoitaron falar deles, sen saber o que significan. Se desexan coñecer o suficiente para poder participar nun debate informal ou sorprender con coñecementos filosóficos, sen dúbida, este libro é para vostedes.
Conciente ou inconcientemente, todos posuímos crenzas filosóficas. Á fin e ao cabo, as crenzas e as vidas daqueles que reflexionan sobre elas non están moi afastadas daqueles que non o fan.
A filosofía é divertida e nas páxinas desta obra atoparán as ideas máis cativadoras, enxeñosas e ata inquietantes, obxectivo primordial desta área do saber.
jueves, 4 de febrero de 2016
Principais representantes das correntes filosoficas
O IDEALISMO
1. Platón
2. Renato Descartes
3. Nicolás Malebranche
4. Godofredo Guillermo Leibniz
5. Emmanuel Kant
6. Juan Teófilo Fichte
7. Federico Guillermo José Schelling
8. Jorge Guillermo Federico Hegel
 |
| Platón |
1. Aristóteles
2. San Anselmo de Canterbury
3. Pedro Abelardo
4. Santo Tomás de Aquino
O ESCEPTICISMO MODERNO
1. Miguel de Montaigne
2. David Hume
3. Pedro Bayle
O DOGMATISMO
1. Tales de Mileto
2. Anaximandro
3. Anaxímenes
 |
| Aristoteles |
5. Heráclito
Pensamiento
6. Parménides
O EMPIRISMO
1. Tomas Hobbes
2. John Locke
3. George Berkeley
4. David Hume
POSITIVISMO
1. Augusto Comte
2. Saint Simon
3. John Stuart Mill
O ESTRUCTURALISMO
 |
| Pitagoras |
2. Michel de Foucault
3. Rolando Barthes
O RACIONALISMO
1. Renato Descartes
2. Blas Pascal
3. Nicolás Malebranche
4. Baruc Spinoza
5. Godofredo Guillermo Leibniz
O PRAGMATISMO
1. William James
2. Charles Sanders Pierce
3. John Dewey
MATERIALISMO
 |
| Augusto Comte |
2. Federico Engels
3. Ludwig Feuerbach
HISTORICISMO
1. Guillermo Dilthey
2. Karl Popper
3. Johann Gotfried Herder
FENOMENOLOGÍA
1. Edmund Husserl
2. Max Scheler
EXISTENCIALISMO
1. Sören Aabye Kierkegaard
2. Martin Heidegger
3. Jean Paul Sartre
EXISTENCIALISTAS CRISTIAS
1. Blas Pascal
2. Gabriel Marcel
3. Karl Jaspers
jueves, 28 de enero de 2016
Teoría do Big Bang:
O Big Bang, literalmente gran estalido, constitúe o momento en que da "nada" emerxe toda a materia, é dicir, a orixe do Universo. A materia, ata ese momento, é un punto de densidade infinita, que nun momento dado "explota" xerando a expansión da materia en todas as direccións e creando o que coñecemos como o noso Universo.
Inmediatamente despois do momento da "explosión", cada partícula de materia comezou a afastarse moi rapidamente una doutra, da mesma maneira que ao inflar un globo este vai ocupando máis espazo expandindo a súa superficie, fprmando así o que hoxe coñecemos como planetas, estrelas e sistemas solares.
Un dos problemas sen resolver no modelo do Universo en expansión é se o Universo é aberto ou pechado (isto é, se se expandirá indefinidamente ou se volverá a contraer).
Inmediatamente despois do momento da "explosión", cada partícula de materia comezou a afastarse moi rapidamente una doutra, da mesma maneira que ao inflar un globo este vai ocupando máis espazo expandindo a súa superficie, fprmando así o que hoxe coñecemos como planetas, estrelas e sistemas solares.
Un dos problemas sen resolver no modelo do Universo en expansión é se o Universo é aberto ou pechado (isto é, se se expandirá indefinidamente ou se volverá a contraer).
jueves, 14 de enero de 2016
Teoría atómica de Demócrito:
Segundo a teoría atómica da materia de Demócrito, todas as cousas están compostas de partículas diminutas, invisibles e indestructibles de materia pura (en grego atoma, 'indivisible'), que se moven pola eternidade nun infinito espazo baleiro (en grego kenon, 'o baleiro'). Aínda que os átomos estean feitos da mesma materia, difiren en forma, medida, peso, secuencia e posición. As diferenzas cualitativas no que os sentidos perciben e a orixe, a deterioración e a desaparición das cousas son o resultado non das características inherentes aos átomos, senón das disposicións cuantitativas dos mesmos. Demócrito consideraba a creación de mundos como a consecuencia natural do incesante movemento giratorio dos átomos no espazo. Os átomos chocan e viran, formando grandes agregacións de materia.
Teoria do psicoanalisis de Freud:
O inconsciente:
A primeira das achegas de Freud foi o descubrimento da existencia de procesos psíquicos inconscientes ordenados segundo leis propias, distintas ás que gobernan a experiencia consciente. No ámbito inconsciente, pensamentos e sentimentos que se daban unidos divídense ou desprazan fóra do seu contexto orixinal; dúas imaxes ou ideas dispares poden ser reunidas (condensadas) nunha soa; os pensamentos poden ser dramatizados formando imaxes, no canto de expresarse como conceptos abstractos, e certos obxectos poden ser substituídos e representados simbólicamente por imaxes doutros, aínda cando o parecido entre o símbolo e o simbolizado sexa vago, ou explicarse só pola súa coexistencia en momentos afastados do presente. As leis da lóxica, básicas no pensamento consciente, deixan de exercer o seu dominio no inconsciente.
Comprender como funcionan os procesos mentais inconscientes fixo posible a comprensión de fenómenos psíquicos previamente incomprensibles, como os soños. A través da análise dos procesos inconscientes, Freud viu que este estado servía para protexer o soño (o repouso) do individuo contra os elementos perturbadores procedentes de desexos reprimidos, relacionados coas primeiras experiencias do desenvolvemento que afloran nese momento á conciencia. Así, os desexos e pensamentos moralmente inaceptables, é dicir, o `contido latente' do soño, transfórmanse nunha experiencia consciente, aínda que non inmediatamente comprensible, ás veces absurda, denominada `contido manifesto'. O coñecemento destes mecanismos inconscientes permite ao analista investir o proceso de elaboración onírica, polo que o contido latente transfórmase no contido manifesto, accedendo a través da interpretación dos soños ao seu significado subxacente.
"El Ello"
"El Ello" é a parte primitiva, desorganizada e innata da personalidade, cuxo único propósito é reducir a tensión creada por pulsións primitivas relacionadas coa fame, o sexual, a agresión e os impulsos irracionais. Comprende todo o que se herda ou está presente ao nacer, preséntase de forma pura no noso inconsciente. Representa os nosos impulsos, necesidades e desexos máis elementais. Constitúe, segundo Freud, o motor do pensamento e o comportamento humano. Opera de acordo co principio do pracer e descoñece as demandas da realidade. Alí existen as contradicións, o ilóxico, do mesmo xeito que os soños. Representa a necesidade básica do ser de cubrir as súas necesidades fisiológicas inmediatamente e sen considerar as consecuencias. A necesidade de obter comida, a agresividade, así como a procura do sexo, son respostas "del ello" a diferentes situacións.
"El yo"
O Eu ten como fin cumprir de maneira realista os desexos e demandas do Iso co mundo exterior, á vez conciliándose coas esixencias do Superyó. O Eu evoluciona segundo a idade e as súas distintas esixencias do Iso actuando como un intermediario contra o mundo externo. O eu segue ao principio de realidade, satisfacendo os impulsos do Iso dunha maneira apropiada. Utiliza razoamento realista característico dos procesos secundarios que se poderían orixinar. Como executor da personalidade, o Eu ten que mediar entre as tres forzas que lle esixen: o mundo da realidade, o Iso e o Superyó, o eu ten que conservar a súa propia autonomía polo mantemento da súa organización integrada.
"El superyo"
O Superyó é a parte que contrarresta ao iso, representa os pensamentos morais e éticos recibidos da cultura. Consta de dous subsistemas: a "conciencia moral" e o ideal do eu. A "conciencia moral" refírese á capacidade para a autoevaluación, a crítica e o reproche. O ideal do eu é unha autoimagen ideal que consta de condutas aprobadas e recompensadas.
O Superyó no ensino clásico freudiana é unha instancia que non está presente desde o principio da vida do suxeito, senón que xorde a consecuencia da internalización da figura do pai como un resultado da resolución o complexo de Edipo.
A primeira das achegas de Freud foi o descubrimento da existencia de procesos psíquicos inconscientes ordenados segundo leis propias, distintas ás que gobernan a experiencia consciente. No ámbito inconsciente, pensamentos e sentimentos que se daban unidos divídense ou desprazan fóra do seu contexto orixinal; dúas imaxes ou ideas dispares poden ser reunidas (condensadas) nunha soa; os pensamentos poden ser dramatizados formando imaxes, no canto de expresarse como conceptos abstractos, e certos obxectos poden ser substituídos e representados simbólicamente por imaxes doutros, aínda cando o parecido entre o símbolo e o simbolizado sexa vago, ou explicarse só pola súa coexistencia en momentos afastados do presente. As leis da lóxica, básicas no pensamento consciente, deixan de exercer o seu dominio no inconsciente.
Comprender como funcionan os procesos mentais inconscientes fixo posible a comprensión de fenómenos psíquicos previamente incomprensibles, como os soños. A través da análise dos procesos inconscientes, Freud viu que este estado servía para protexer o soño (o repouso) do individuo contra os elementos perturbadores procedentes de desexos reprimidos, relacionados coas primeiras experiencias do desenvolvemento que afloran nese momento á conciencia. Así, os desexos e pensamentos moralmente inaceptables, é dicir, o `contido latente' do soño, transfórmanse nunha experiencia consciente, aínda que non inmediatamente comprensible, ás veces absurda, denominada `contido manifesto'. O coñecemento destes mecanismos inconscientes permite ao analista investir o proceso de elaboración onírica, polo que o contido latente transfórmase no contido manifesto, accedendo a través da interpretación dos soños ao seu significado subxacente.
"El Ello"
"El Ello" é a parte primitiva, desorganizada e innata da personalidade, cuxo único propósito é reducir a tensión creada por pulsións primitivas relacionadas coa fame, o sexual, a agresión e os impulsos irracionais. Comprende todo o que se herda ou está presente ao nacer, preséntase de forma pura no noso inconsciente. Representa os nosos impulsos, necesidades e desexos máis elementais. Constitúe, segundo Freud, o motor do pensamento e o comportamento humano. Opera de acordo co principio do pracer e descoñece as demandas da realidade. Alí existen as contradicións, o ilóxico, do mesmo xeito que os soños. Representa a necesidade básica do ser de cubrir as súas necesidades fisiológicas inmediatamente e sen considerar as consecuencias. A necesidade de obter comida, a agresividade, así como a procura do sexo, son respostas "del ello" a diferentes situacións.
"El yo"
O Eu ten como fin cumprir de maneira realista os desexos e demandas do Iso co mundo exterior, á vez conciliándose coas esixencias do Superyó. O Eu evoluciona segundo a idade e as súas distintas esixencias do Iso actuando como un intermediario contra o mundo externo. O eu segue ao principio de realidade, satisfacendo os impulsos do Iso dunha maneira apropiada. Utiliza razoamento realista característico dos procesos secundarios que se poderían orixinar. Como executor da personalidade, o Eu ten que mediar entre as tres forzas que lle esixen: o mundo da realidade, o Iso e o Superyó, o eu ten que conservar a súa propia autonomía polo mantemento da súa organización integrada.
"El superyo"
O Superyó é a parte que contrarresta ao iso, representa os pensamentos morais e éticos recibidos da cultura. Consta de dous subsistemas: a "conciencia moral" e o ideal do eu. A "conciencia moral" refírese á capacidade para a autoevaluación, a crítica e o reproche. O ideal do eu é unha autoimagen ideal que consta de condutas aprobadas e recompensadas.
O Superyó no ensino clásico freudiana é unha instancia que non está presente desde o principio da vida do suxeito, senón que xorde a consecuencia da internalización da figura do pai como un resultado da resolución o complexo de Edipo.
jueves, 7 de enero de 2016
Teoría da evolución
Pensamento de Lamarck:
O primeiro científico moderno que elaborou unha teoría da evolución foi o francés Jean-Baptiste Lamarck (1744-1829). Como máis tarde faría Darwin, suxeriu que todas as especies, incluso a humana, proveñen doutras.
Lamarck interesábase polos organismos unicelulares e os invertebrados. As súas observacións inducírono a pensar que as especies se van facendo cada vez máis complexas a medida que evolucionan. De acordo coa súa hipótese, a evolución é produto de dúas forzas combinadas: as características adquiridas, que na súa opinión poden ser transmitidas de pais a fillos, e a existencia dun principio creador universal, que fai que as especies alcancen cada vez maior complexidade na súa evolución. En relación coa primeira desas forzas, Lamarck sostiña que os órganos dun individuo se robustecen ou se debilitan, segundo fágase uso asiduo deles ou non; pero ademais, cría que esas características dun individuo en particular poden ser transmitidas á súa descendencia. Xunto con ese motor da evolución existía un principio creador universal, que era o que, segundo Lamarck, levaba ás especies para alcanzar cada vez maior complexidade.
A teoría de Darwin:
O inglés Charles Darwin (1809-1882) realizou entre 1831 e 1836 unha longa viaxe de circunnavegación do mundo, a bordo da fragata oceanográfica Beagle. Como froito das súas observacións expúxose o interrogante de por que as especies animais e vexetais dan vida a maior número de individuos que os que finalmente sobreviven, e que a Terra podería sustentar. De alí, desenvolveu a súa idea de que a loita pola vida é unha competencia feroz na que só sobreviven os máis aptos.
A necesidade de supervivencia impón cambios, por presión dos competidores ou por modificacións no medio. Está claro que os que resulten mellor adaptados terán máis posibilidades de sobrevivir. Aquí, Darwin dirixiu a súa atención ás prácticas dos criadores de animais domésticos e os agricultores, que realizan cruzas entre exemplares de diferente orixe para obter descendencia con certas características como, por exemplo, a posibilidade de dispoñer de vacas que sexan mellores produtoras de leite. Na natureza, dixo, tamén se produce esta selección: os individuos que posúen determinadas características, máis adecuadas para unha situación específica ou un cambio no ambiente en que viven, alimentaranse mellor, vivirán máis tempo e terán máis descendencia. Chamou a leste proceso selección natural.
Adaptación das especies:
De acordo coa teoría de Darwin, as especies modifícanse pola selección natural, pero non segundo o proceso imaxinado por Lamarck: non é que a jirafa teña o pescozo inusitadamente longo porque se alimenta de follas e ramas de árbores, senón que a selección natural ha actuado, a través das xeracións, favorecendo aos individuos con pescozos máis longos. En tempos moi remotos, os antecesores das actuais jirafas eran animais de pescozo relativamente curto, coas habituais diferenzas mínimas entre distintos individuos. Ante a posibilidade de alimentarse con ramas, constituía certa vantaxe ter o pescozo un pouco máis longo do normal. Así, os animais con esas características vivían máis, comían mellor, se apareaban máis veces e transmitían á súa descendencia os seus principais características físicas, entre elas, a tendencia ao pescozo longo.
O primeiro científico moderno que elaborou unha teoría da evolución foi o francés Jean-Baptiste Lamarck (1744-1829). Como máis tarde faría Darwin, suxeriu que todas as especies, incluso a humana, proveñen doutras.
Lamarck interesábase polos organismos unicelulares e os invertebrados. As súas observacións inducírono a pensar que as especies se van facendo cada vez máis complexas a medida que evolucionan. De acordo coa súa hipótese, a evolución é produto de dúas forzas combinadas: as características adquiridas, que na súa opinión poden ser transmitidas de pais a fillos, e a existencia dun principio creador universal, que fai que as especies alcancen cada vez maior complexidade na súa evolución. En relación coa primeira desas forzas, Lamarck sostiña que os órganos dun individuo se robustecen ou se debilitan, segundo fágase uso asiduo deles ou non; pero ademais, cría que esas características dun individuo en particular poden ser transmitidas á súa descendencia. Xunto con ese motor da evolución existía un principio creador universal, que era o que, segundo Lamarck, levaba ás especies para alcanzar cada vez maior complexidade.
A teoría de Darwin:
O inglés Charles Darwin (1809-1882) realizou entre 1831 e 1836 unha longa viaxe de circunnavegación do mundo, a bordo da fragata oceanográfica Beagle. Como froito das súas observacións expúxose o interrogante de por que as especies animais e vexetais dan vida a maior número de individuos que os que finalmente sobreviven, e que a Terra podería sustentar. De alí, desenvolveu a súa idea de que a loita pola vida é unha competencia feroz na que só sobreviven os máis aptos.
A necesidade de supervivencia impón cambios, por presión dos competidores ou por modificacións no medio. Está claro que os que resulten mellor adaptados terán máis posibilidades de sobrevivir. Aquí, Darwin dirixiu a súa atención ás prácticas dos criadores de animais domésticos e os agricultores, que realizan cruzas entre exemplares de diferente orixe para obter descendencia con certas características como, por exemplo, a posibilidade de dispoñer de vacas que sexan mellores produtoras de leite. Na natureza, dixo, tamén se produce esta selección: os individuos que posúen determinadas características, máis adecuadas para unha situación específica ou un cambio no ambiente en que viven, alimentaranse mellor, vivirán máis tempo e terán máis descendencia. Chamou a leste proceso selección natural.
Adaptación das especies:
De acordo coa teoría de Darwin, as especies modifícanse pola selección natural, pero non segundo o proceso imaxinado por Lamarck: non é que a jirafa teña o pescozo inusitadamente longo porque se alimenta de follas e ramas de árbores, senón que a selección natural ha actuado, a través das xeracións, favorecendo aos individuos con pescozos máis longos. En tempos moi remotos, os antecesores das actuais jirafas eran animais de pescozo relativamente curto, coas habituais diferenzas mínimas entre distintos individuos. Ante a posibilidade de alimentarse con ramas, constituía certa vantaxe ter o pescozo un pouco máis longo do normal. Así, os animais con esas características vivían máis, comían mellor, se apareaban máis veces e transmitían á súa descendencia os seus principais características físicas, entre elas, a tendencia ao pescozo longo.
Suscribirse a:
Entradas (Atom)